Las leschas vegnan fatgas dal parlament. La gronda part da las leschas entra en vigur senza votaziun dal pievel. Ma mintgatant votescha er il pievel davart ina nova lescha u davart la midada d'ina lescha. Lura discurran ins d'in referendum.
La gronda part da las leschas è suttamessa al referendum facultativ. Quai vul dir: Las votantas ed ils votants voteschan mo, sch'insatgi è cunter la nova lescha u cunter la midada da la lescha e fa in referendum.
Referendums facultativs datti sin plaun naziunal, en ils chantuns ed en las vischnancas.
Sin plaun federal vul quai dir il suandant: Sch'il comité rimna – entaifer 100 dis suenter la publicaziun d'ina nova lescha – 50 000 suttascripziuns valaivlas, vegni votà davart la lescha. La lescha entra en vigur mo, sch'ella vegn acceptada da la maioritad da las votantas e dals votants.
Il parlament svizzer decida dal rest er davart decrets che n'èn betg leschas (per exempel decisiuns davart contracts internaziunals da la Svizra cun auters pajais). Er cunter tschertins da quests decrets pon ins far in referendum.
La gronda part da las leschas e dals auters decrets ch'il parlament svizzer concluda, entra en vigur senza votaziun dal pievel. Ma per intginas decisiuns sto vegnir fatga ina votaziun dal pievel. Differentamain dal referendum facultativ na ston en quests cas betg vegnir rimnadas suttascripziuns, per ch'i dettia ina votaziun. Lura è il referendum obligatoric.
Particularmain è quai il cas, sch'il parlament vul midar la Constituziun. Per midadas constituziunalas dovri en la votaziun ina maioritad da las votantas e dals votants ed ina maioritad dals chantuns.
Referendums obligatorics datti er en ils chantuns ed en las vischnancas.
Co fan ins in referendum?
1 / 0
Tgi po lantschar in referendum?
Sche Vus essas cunter ina nova lescha u cunter la midada d'ina lescha dal parlament svizzer, pudais Vus far in referendum facultativ. Quai vala er per las persunas che vivan a l'exteriur.
Ensemen cun autras persunas pudais Vus As reunir ad in comité da referendum. Quai facilitescha l'incumbensa, n'è dentant betg stringentamain necessari.
Dal rest: Pliras gruppaziuns – er da differenta ideologia – pon far in referendum cunter la medema nova lescha. Las suttascripziuns rimnadas vegnan quintadas ensemen.
Co cumenza quai?
Il meglier entrais Vus l'emprim en contact cun la Chanzlia federala svizra. Ella As dat tut las infurmaziuns davart il proceder ed As gida a sclerir las dumondas formalas e giuridicas.
Chanzlia federala
Secziun dals dretgs politics
Chasa federala vest
3003 Berna
Tel. +41 58 462 48 02
spr@bk.admin.ch
Secziun dals dretgs politics
Chasa federala vest
3003 Berna
Tel. +41 58 462 48 02
spr@bk.admin.ch
Per referendums sin plaun chantunal u sin plaun communal, As drizzai al post cumpetent da Voss chantun u da Vossa vischnanca.
Preparar la glista da suttascripziuns
Preparai sco proxim las glistas da suttascripziuns. Cumenzai uschè baud sco pussaivel cun quai – sche pussaivel, gia cura ch'il parlament tracta la lescha. Uschia pudais Vus cumenzar immediatamain a rimnar suttascripziuns, uschespert che la lescha vegn publitgada en il Fegl uffizial federal.
Las glistas da suttascripziuns ston cuntegnair il titel exact da la lescha en discussiun, la data da la deliberaziun en l'Assamblea federala ed in pèr autras indicaziuns. Sin dumonda As metta la Chanzlia federala a disposiziun in model – en il stil da l'exempel qua survart.
Sche Vus vulais, pudais Vus laschar controllar la glista da suttascripziuns da la Chanzlia federala.
Vus dastgais cumenzar a rimnar suttascripziuns pir, cura che la lescha en discussiun è vegnida publitgada en il Fegl uffizial federal. A partir da quest mument avais Vus temp 100 dis da rimnar las 50 000 suttascripziuns necessarias, da las laschar attestar e da las inoltrar a la Chanzlia federala.
Rimnar suttascripziuns
Suttascriver dastgan tut las persunas che han il dretg da votar en Svizra.
La persuna che suttascriva sto inditgar ses num e ses prenum, sia data da naschientscha e sia adressa sin la glista, e quai cun scrittira a maun ed en ina furma bain legibla, e suttascriver la glista. Medemamain èsi necessari che mo las suttascripziuns da persunas da la medema vischnanca figureschian sin la medema glista. Perquai che las vischnancas controllan l'emprim las suttascripziuns.
Per regla n'èn betg tut las suttascripziuns valaivlas. Perquai vegni recumandà da rimnar dapli che 50 000 suttascripziuns.
Laschar attestar suttascripziuns
Entaifer il termin per rimnar suttascripziuns stuais Vus laschar attestar las vischnancas tut las suttascripziuns rimnadas. La controlla tras las vischnancas po durar in tschert temp. Tramettai perquai cuntinuadamain las suttascripziuns a las vischnancas.
Las vischnancas controllan, sche las persunas che han suttascrit èn inscrittas en il register electoral e sch'ina persuna ha suttascrit pliras giadas.
Inoltrar il referendum
Il pli tard suenter 100 dis stuais Vus inoltrar tut las suttascripziuns attestadas a la Chanzlia federala. Infurmaziuns exactas en chaussa chattais Vus sin il Fegl d'infurmaziun per inoltrar referendums.
La Chanzlia federala fa la controlla finala, sche las suttascripziuns èn valaivlas. Ella controlla oravant tut, sch'ellas correspundan a las prescripziuns legalas.
Sche almain 50 000 suttascripziuns èn valaivlas, è il referendum reussì.
Votaziun dal pievel
Sch'il referendum facultativ è reussì, votescha la populaziun davart la lescha en discussiun. Cura che la votaziun ha lieu, fixescha il Cussegl federal. El sto communitgar la data almain 4 mais ordavant.
Mintga persuna cun dretg da votar en Svizra po far in referendum facultativ, er sch'ella viva a l'exteriur. Ella na sto betg esser commembra d'in comité, ma ina tala commembranza facilitescha la lavur.
Avant che lantschar in referendum, As drizzai per plaschair a la Chanzlia federala. Ella As dat tut las infurmaziuns necessarias davart il proceder.
Sche Vus avais il dretg da votar en Svizra, pudais Vus suttascriver in referendum facultativ.
Er votantas svizras e votants svizzers che vivan a l'exteriur, pon suttascriver in referendum facultativ. Per quest intent ston els esser registrads tar la represchentanza svizra responsabla.
La Chanzlia federala maina ina glista dals projects cun in termin da referendum current. Actualmain pudais Vus far in referendum cunter tut quests projects. Sch'insatgi ha gia fatg in referendum, pudais Vus suttascriver quel u rimnar suttascripziuns.
La glista da suttascripziuns pudais Vus chargiar giu da l'internet (PDF) e stampar. Normalmain la chattais Vus sin la pagina d'internet dal comité respectiv. Tramettai il document emplenì per posta a l'adressa ch'è menziunada sin la glista da suttascripziuns.
Sin la pagina d'internet da la Chanzlia federala chattais Vus ina survista da tut ils referendums facultativs ch'èn vegnids inoltrads dapi il 1874.
Il referendum na datti betg mo sin plaun federal. Las votantas ed ils votants d'in chantun u d'ina vischnanca pon far in referendum facultativ, sch'els èn cunter ina decisiun dal parlament local. Er il referendum obligatoric exista.
Loading...
Ulteriuras infurmaziuns davart ils referendums en Svizra stattan a disposiziun sin la pagina d'internet da la Chanzlia federala.
Co ch'il dretg da votar per Svizras e Svizzers è reglà, pudais Vus leger sin la pagina «Dretg da votar e d'eleger».
Sin la pagina «Dretg da votar e d'eleger» chattais Vus er infurmaziuns, co ch'il dretg da votar per Svizras e Svizzers a l'exteriur è reglà.
Tut ils projects cun in termin da referendum current pudais Vus consultar sin la pagina d'internet da la Chanzlia federala.
Sin la pagina d'internet da la Chanzlia federala datti ina glista da tut ils referendums facultativs ch'èn vegnids inoltrads dapi il 1874.
Sche Vus avais dumondas pertutgant ils referendums en Svizra, pudais Vus As drizzar a la Secziun dals dretgs politics.